Bestuurdersbeloningen verder aan banden gelegd

Beloningsbeleid in de Wft

Al eerder schreven wij in deze nieuwsbrief over de op 1 januari 2011 in werking getreden Regeling beheerst beloningsbeleid Wft 2011 van De Nederlandsche Bank (hier). Vanaf 1 januari 2012 is de handhavingsbevoegdheid van DNB op het gebied van het beloningsbeleid ook verankerd in de Wft. Ter implementatie van Richtlijn 2010/76 (Capital Requirement Directive III) is met de “ Wet tot wijziging van de Wft ter implementatie van de gewijzigde herziene Richtlijn banken en de gewijzigde herziene Richtlijn kapitaaltoereikendheid” de handhavingsbevoegdheid van DNB ten aanzien van het beloningsbeleid opgenomen in artikel 3:111a sub f en g Wft. Bepaald is dat DNB, indien een bank of beleggingsonderneming niet voldoet aan de eisen m.b.t. de bedrijfsvoering, de liquiditeit of het toetsingsvermogen, kan voorschrijven dat:

• de variabele beloning van bestuurders tot een bepaald percentage van de totale netto inkomsten wordt beperkt; en
• de bank of beleggingsonderneming haar nettowinsten moeten gebruiken om het toetsingsvermogen te versterken (i.p.v. dat zij deze aanwendt voor beloningen).

De regeling ziet op medewerkers wier werkzaamheden het risicoprofiel van de financiële onderneming materieel beïnvloeden. Nadere regels op het gebied van het beloningsbeleid zijn zoals reeds eerder aangekondigd per 1 januari 2011 opgenomen in de Regeling beheerst beloningsbeleid (hier).

Wetsvoorstel aanpassing en claw-back van bestuurdersbeloning

De tweede interessante ontwikkeling aangaande bestuurdersbeloningen, die we willen bespreken, is het wetsvoorstel “Aanpassing en claw-back van bestuurdersbeloning”. Deze regeling voorziet in een toevoeging van de leden 6, 7 en 8 aan artikel 2:135 BW met een heuse terugvorderings-mogelijkheid (‘claw back’) van bonussen. Lid 6 van het nieuwe artikel 2:135 BW bepaalt – in overeenstemming met de Corporate Governance Code – dat het tot vaststelling van de bezoldiging bevoegde orgaan bevoegd is om de hoogte van een bonus van het bestuur aan te passen indien uitkering van de bonus naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn (de “redelijkheidstoets”). Lid 8 bepaalt als klap op de vuurpijl dat een bonus geheel of gedeeltelijk kan worden gevorderd bij de bestuurder voor zover de uitkering heeft plaatsgevonden op basis van onjuiste informatie over het bereiken van aan de bonus ten grondslag liggende doelen of over de omstandigheden waarvan de bonus afhankelijk is gesteld (de “claw-back regeling”). Artikel 2:135 BW heeft op dit moment enkel betrekking op het bezoldigingsbeleid van NV’s, maar in het wetsvoorstel wordt dit artikel van overeenkomstige toepassing verklaard op de bank/coöperatie en de verzekeringsmaatschappij/onderlinge waarborgmaatschappij en op banken of verzekeringsmaatschappijen die de rechtsvorm van een BV hebben. De redelijkheidstoets en de claw-back regeling gaan daarnaast gelden voor alle financiële ondernemingen in de zin van de – bestuursrechtelijke – Wft. Hiertoe wordt een nieuw artikel 1:111 aan de Wft toegevoegd. Dit artikel verklaart lid 6 en lid 8 van artikel 2:135 BW van overeenkomstige toepassing. Verschil blijft echter dat artikel 1:111 Wft in tegenstelling tot artikel 2:135 BW ook ziet op andere dagelijks beleidsbepalers dan bestuurders.

Wetsvoorstel bonusverbod staatsgesteunde financiële ondernemingen

Het op 26 oktober 2011 ingediende “Wetsvoorstel bonusverbod staatsgesteunde financiële ondernemingen” voorziet in een nieuw artikel 1:112 Wft. In dit artikel wordt bepaald dat financiële ondernemingen die steun ontvangen, of hebben ontvangen, geen bonussen mogen uitkeren aan bestuurders. Ook is het hen om verboden overmatige salarisstijgingen doorvoeren in de periode dat, en zolang, de steun wordt ontvangen. Artikel 1:112 Wft bestaat aldus uit twee componenten. In de eerste plaats regelt het artikel dat uitkeringen van het niet-vaste deel van de beloning (de “bonus”) van bestuurders van staatsgesteunde financiële instellingen van rechtswege op EUR 0,- worden gesteld. In de tweede plaats worden de overige delen van de beloning van bestuurders (het “vaste salaris”) bevroren. Op dit moment vallen financiële instellingen die wegens de crisis genationaliseerd zijn buiten de reikwijdte van het wetsvoorstel. Nationalisatie is geen kapitaalssteun, en kan daarom niet worden aangemerkt als “staatssteun”. Op 6 februari van dit jaar heeft de minister van financiën echter laten weten dat hij dit onacceptabel vindt; ook genationaliseerde financiële instellingen zouden onder dit wetsvoorstel moeten vallen. Regeringspartijen VVD en CDA hebben samen met gedoogpartner PVV inmiddels een wijziging van het wetsvoorstel voorbereid.

Wetsvoorstel normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector

Op 6 december 2011 heeft de Tweede Kamer ingestemd met het wetsvoorstel dat de beloning van bestuurders en hoogste leidinggevenden in de (semi)publieke sector aan een wettelijk maximum bindt. In het wetsvoorstel mag het salaris van bestuurders en hoogste leidinggevenden in de publieke sector en voor semipublieke instellingen niet hoger zijn dan 130 procent van het bruto jaarsalaris van een minister. De ontslagvergoeding wordt gemaximeerd op EUR 75.000,-. De behandeling wordt op dit moment schriftelijk voorbereid door de Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken/Algemene Zaken.

Conclusie

Er is al met al veel te doen in beloningsland. De wetgever, DNB en AFM hebben zich zichtbaar ingespannen om de “perverse beloningsprikkel” uit te bannen. Wat de uitwerking hiervan zal zijn, en hoe het toezicht van DNB en AFM op het terrein van bezoldiging in de praktijk zal uitwerken, is het volgen waard.