KvK kan rechtspersoon niet zomaar ontbinden

De Kamer van Koophandel wil het tuinbouwbedrijf van de in opspraak geraakte aspergeteelster José Janssen uit Someren ontbinden. Dat is ze van plan omdat er geen activiteiten meer plaatsvinden in het tuinbouwbedrijf, zo blijkt uit verschillende media. De KvK kan inderdaad rechtspersonen ontbinden die meer dan een jaar niet aan hun jaarrekeningplicht voldoen en hun aan de KvK verschuldigde bijdragen niet betalen. Zodra uw vennootschap voldoet aan een of meer van de door de wet gestelde voorwaarden voor ontbinding door de KvK, is het van groot belang ervoor te zorgen dat de vennootschap nooit aan meer dan een voorwaarde voor ontbinding voldoet.

Ontbinding door KvK

Gelukkig is de bevoegdheid van de KvK om ambtshalve rechtspersonen te ontbinden aan strikte voorwaarden gebonden. En wees gerust: het (tijdelijk) staken van de ondernemingsactiviteiten vormt op zich geen reden voor ontbinding door de KvK. De wet bepaalt namelijk dat daarvoor aan ten minste twee van de volgende vier omstandigheden moet zijn voldaan:

• de rechtspersoon heeft het voor de inschrijving bij de KvK verschuldigde bedrag meer dan een jaar niet betaald;
• bij de KvK zijn meer dan een jaar geen bestuurders ingeschreven, of als dat wel het geval is: de bestuurder is overleden of de bestuurders zijn meer dan een jaar niet traceerbaar via de openbare registers;
• de rechtspersoon komt meer dan een jaar haar verplichting niet na tot deponering van de jaarrekening of van de balans met toelichting;
• de rechtspersoon weigert meer dan een jaar na een aanmaning daartoe aangifte te doen voor de vennootschapsbelasting.

Rechtspersonen die de KvK aanpakt

Een aanzienlijk aantal rechtspersonen loopt het risico om aan ten minste twee van deze omstandigheden te voldoen en komt in de gevarenzone. In de meeste gevallen zal het daarbij gaan om wanbetaling en de weigering om jaarrekeningen te deponeren. Dit zal ook het geval zijn geweest bij José Janssen, nu haar laatst gedeponeerde jaarrekening die over het boekjaar 2008 was. Maakt het voor de KvK enig verschil of de rechtspersoon activiteiten heeft? Volgens de website van de KvK wel. De KvK heeft met name de rechtspersonen zonder activiteiten op het oog die meer dan een jaar niet voldoen aan de genoemde verplichtingen. Immers, zolang de rechtspersoon activiteiten uitoefent, heeft zij de beschikking over middelen die nodig zijn om de gestelde wettelijke verplichtingen na te komen.

Gevolg ontbinding

De ontbinding door de KvK leidt tot het einde van de rechtspersoon als het bestuur heeft geconstateerd dat zij geen baten meer heeft; in andere gevallen wordt de ontbonden rechtspersoon vereffend door de bestuurders, door een door de rechter benoemde vereffenaar of door de KvK. De baten die na vereffening resteren, kunnen worden uitgekeerd aan de aandeelhouders. Dit gebeurt pas na de wettelijk voorgeschreven termijn van twee maanden, waarbinnen schuldeisers verzet kunnen aantekenen tegen een voorgestelde liquidatie-uitkering. Als de vereffenaar echter blijkt dat de schulden van de rechtspersoon de baten overtreffen, doet hij aangifte van faillissement, tenzij de schuldeisers ermee instemmen dat faillissement achterwege kan blijven. Bij vennootschappen die worden ontbonden vanwege het onder meer niet voldoen aan de jaarrekeningplicht, staat op grond van de wet door het faillissement onbehoorlijk bestuur door de bestuurders vast. Zij riskeren dan hoofdelijk aansprakelijk te worden gesteld voor de resterende schulden van de ontbonden vennootschap. Dat aansprakelijkheidsrisico is hoger voor bestuurders die niet zelf als vereffenaar van de ontbonden vennootschap optreden, en vooral indien de KvK als vereffenaar optreedt. De KvK heeft namelijk niet de beschikking over de administratie van de vennootschap die het gewenste inzicht geeft in de grootte van schulden en de namen van de afzonderlijke schuldeisers van ontbonden vennootschap. De KvK zal in die situatie mogelijk sneller besluiten om aangifte van faillissement te doen.